Beerenburg vs. Whisky

Voor whiskey is een bijna mythische geschiedenis verzonnen. Net als aqua vitae ('levenswater') en vodka ('water') betekent het woord 'whisky' via het Gaelic uisce beatha ('levenswater').

Je zou dus verwachten dat whisky al sinds mensenheugenis in de Schotse hooglanden en Ierse veengebieden werd gestookt. Niets is echter minder waar: de kunst van het distilleren bereikte Schotland en Ierland pas in de vroege 15de eeuw. De eerste vermelding van whiskey verscheen in 1405 in de Irish Annals of Clonmacnoise. In 1494, zo bleek uit documenten dat de distillatie van whisky in Schotland gaande was. In het begin en in de eeuwen daarna was de drank vrijwel ondrinkbaar doordat het niet de rust werd gegeven om te 'rijpen'. Die onverdunde drank smaakte dus rauw, sterk en scherp in vergelijking met de tegenwoordige wat meer 'gecultiveerde' whisky's. Het was vuurwater. De moderne whisky ontstond pas in de Victoriaanse tijd, zo rond het jaar 1850.
De smaak van whisky wordt voornamelijk gevormd door het aantal jaren dat deze op eikenhouden vaten heeft gerijpt. Gedurende die tijd 'zuigt' de alcohol bittere loogzuren uit het eikenhout. Omdat het bovendien in de meeste gevallen gebruikte vaten zijn, neemt de whisky ook de geur, smaak en kleur over van de dranken die daar eerder in hebben gezeten. Veel whisky's rijpen op vaten waarin Amerikaanse bourbon was gerijpt, maar er zijn zelfs whisky's die op vaten zijn gerijpt waarin eerder Franse Bourgogne of Spaanse rode Port zijn gerijpt.

Als gevolg van het distilleerproces bezit whisky nog steeds een rauwe alcoholsmaak, maar die smaak wordt wat 'getemd' of 'gemaskeerd' door de geur- en smaakstoffen uit de vaten. Het is dus vreemd dat de illusie in stand wordt gehouden dat rijke Engelsen die drank – plus een goede sigaar – nog steeds zo weten te waarderen. Whiskydrinkers zijn daarom vaak snobs, want je drinkt het echt niet omdat het zo lekker is.
[Foto: Weduwe Joustra]
Nee, dan de Nederlandse Beerenburg. Deze nationale Friese drank wordt sinds 1645 geproduceerd met alcohol uit vaderlandse suiker. Een zorgvuldig geselecteerd kruidenmengsel trekt vervolgens maandenlang in deze alcohol. De smaak is daardoor veel romiger, complexer en smaakvoller dan die ongecultiveerde smaak van whisky. Het is bijna het verschil tussen volwassen en onvolwassen smaakervaringen.

Nee, de geschiedenis van Beerenburg is niet omgeven door mythes. Dat heeft Beerenburg niet nodig. Beerenburg is eerlijk.

No comments:

Post a Comment